Ám ảnh của một phi công sống sót sau chiến tranh

Teddy nhìn chiếc F-Fox bốc cháy ngùn ngụt trên đầu và rơi xuống đất trước anh, nổ tung, bùng lên thành những quầng sáng rực rỡ. Anh nhận ra rằng mình sẽ sống. Rốt cuộc anh sẽ có một tương lai. Anh gửi lời cảm ơn đến bất cứ vị thần nào đã ra tay cứu anh.

Edward Todd, hay còn được mọi người gọi với cái tên thân mật là Teddy, là một chàng trai trẻ yêu thiên nhiên và thích làm thơ. Anh luôn muốn được sống một cuộc đời trọn vẹn và đầy ý nghĩa. Nhưng thật không may, chiến tranh lại nổ ra. Teddy nộp đơn gia nhập lực lượng không quân Anh và trở thành một phi công thời chiến.

Teddy không nhớ nổi bao nhiêu lần anh đã khởi động máy bay và bay trên bầu trời, bao nhiêu tấn bom thả xuống các làng mạc ở nước Đức, bao nhiêu con người cùng tổ bay với anh đã hy sinh. Nhưng anh nhớ rất rõ chuyến bay cuối cùng của mình. Tất cả mọi người cùng cho rằng chuyến bay ấy sẽ đi vào chỗ chết, nhưng anh lại sống và có tương lai.

Teddy trở về, kết hôn với cô bạn thời nhỏ Nancy, hai người có một đứa con - cô con gái bướng bỉnh và khó bảo Viola. Teddy thậm chí còn có hai đứa cháu ngoại Sun và Moon Bertie. Nhưng sống sót sau chiến tranh không hẳn là một điều may mắn, những ký ức đau thương trên bầu trời, cả dưới mặt đất lũ lượt ùa về xen lẫn với những sóng gió và khó khăn của thời bình khiến tương lai của Teddy cũng mờ mịt như chính màn khói của chiếc máy bay cháy rụi trong trận chiến cuối cùng của anh.

Những chú chim chưa bao giờ được hót là cuốn sách thứ hai trong bộ tiểu thuyết về gia đình Todd được xuất bản năm 2015 của Kate Atkinson. Tác phẩm xoay quanh nhân vật chính là Teddy, cậu con trai vàng của nhà Todd, em trai của Ursula - nhân vật chính trong cuốn tiểu thuyết Chuỗi đời bất tận. Kate Atkinson đã gọi cuốn sách là tác phẩm đồng hành của cuốn tiểu thuyết trước đó.

Nếu như ở Chuỗi đời bất tận, thời gian là yếu tố quan trọng dẫn đến vòng xoay định mệnh lặp đi lặp lại của Ursula, thì đến với Những chú chim chưa bao giờ được hót, thời gian lại bị xé nhỏ, khiến người đọc có thể thấy bất kỳ khoảnh khắc nào trong cuộc đời nhân vật Teddy cũng trở nên khác đi trong một cái nhìn dài hơn và sâu hơn.

Chẳng hạn như vào một buổi chiều mùa hè năm 1925, cậu bé Teddy 11 tuổi, trong khi đang chịu đựng một cách lịch sự những câu hỏi ngớ ngẩn của dì Izzie để nghiên cứu sáng tác cho cuốn sách mới về nhân vật Augustus, cậu đã nghĩ đến việc đi học ở trường nội trú và tương lai có một đứa con, cả hai điều đó thậm chí còn chưa xảy ra. Những khoảng thời gian quá khứ, hiện tại và tương lai liên tục đan xen vào nhau theo dòng suy nghĩ của Teddy khiến đến chính cậu cũng không biết được đâu là thật, đâu là mơ.

Với một người yêu thiên nhiên, và đặc biệt là say mê tiếng hót tuyệt diệu của chim chiền chiện như Teddy, chỉ tưởng tượng ra một chú chim bị vặt cánh thôi đã rùng mình. Vậy nên với anh, chứng kiến những người hy sinh trong chiến tranh trở thành nỗi ám ảnh suốt cuộc đời.

7 triệu người Đức bị chết, trong đó có 500.000 người bị giết bởi chiến dịch ném bom của quân Đồng minh. Tổng cộng có 60 triệu người chết trong cuộc Thế chiến II, bao gồm cả 11 triệu người bị giết trong cuộc diệt chủng Holocaust. Teddy gọi họ là những chú chim chưa bao giờ được sinh ra, những tiếng hót chưa bao giờ được cất lên.

Những chú chim chưa bao giờ được hót chiến thắng Costa Book Awards năm 2015, sự kiện này đã giúp nhà văn Kate Atkinson lập kỷ lục là người đầu tiên ba lần thắng giải Costa Book.

Atkinson khẳng định Những chú chim chưa bao giờ được hót "có lẽ là tiểu thuyết hay nhất tôi từng viết". Và tờ báo Newsday của Mỹ đã gọi tác phẩm là "cuốn tiểu thuyết dành cho bất cứ ai yêu tiểu thuyết".

- Theo Zingnews.vn